Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Estello-jauno(-dóu-Pourtugau)
Gagea lusitanica
Liliaceae Liliaceae
Nom en français : Gagée du Portugal.
Descripcioun :L'estello-jauno-dóu-Poutugau, di proun raro au nostre, trachis dins li tepiero roucaiouso e secarouso de colo sus cauquié. Es uno planto que flouris pas mau, li fueio basalo soun drecho, longo, councavo amé lou bout se à la flourido. Es pancaro marcado sus la tiero di planto aparado (listo roujo) mai la fau counsidera coume se l'èro que trachis à-n-un soulet endré de Ventùri.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 10 cm
Fueio : Costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gagea
Famiho : Liliaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 15 à 19 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 m
Aparado :
Vo
Mars à abriéu
Liò : Tepiero roucaiouso
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Iberìo-Prouvènço
Ref. sc. : Gagea lusitanica Terracc., 1904